ျမန္မာျပည္ရိွ ေမာ္ေတာ္ကား တစ္စင္း အေၾကာင္း

ျမသန္းတင့္
ဇူလုိင္ ၂၅၊ ၂၀၁၀ (မွတ္ခ်က္ - ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ နိုဝင္ဘာလထုတ္ ဥသာဂ်ာနယ္မွ ၀တၳဳတိုျဖစ္သည္။ ခ်င္းတြင္းမင္းသမီး ျပန္လည္ေဖၚညႊန္း ေပးပုိ႔သည္။)

ကိုယ့္ကိုကိုယ္ေတာ့ ေစာတယ္ လုိ႔ ထင္တာပဲ။ ဟုတ္တယ္ေလ၊ အလြန္အအိပ္ၾကီးတဲ့ေကာင္၊ ေနျမင့္မွ အိပ္ရာက ထတဲ့ေကာင္။ အိမ္မွာဆိုရင္ ညသန္းေကာင္သန္းလဲြထိ စာဖတ္၊ ကဗ်ာေတြေရး၊ ဝတၳဳေတြေရးနဲ႔။ ကြ်န္ေတာ့္အခန္းက မီးဟာ အျမဲလိုလို နာရီျပန္ တစ္ခ်က္၊ ႏွစ္ခ်က္ေလာက္မွ ျငိမ္းတာ။ ဒီေတာ့ အိပ္ရာထလည္း ေနာက္က်တာေပါ့။

ခုေတာ့ သူမ်ားရပ္ရြာမုိ႔လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ေစာေစာစီးစီး ထရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီကေန႔ ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ျပန္မယ့္ရက္ ဆိုေတာ့ ေစာေစာမထလုိ႔ မျဖစ္ဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္ ျပန္ရမွာက ဘတ္(စ္)ကား တစ္တန္၊ မီးရထား တစ္တန္။

ရြာကေလးကေန တစ္စင္းတည္းေသာ ဘတ္(စ္)ကားနဲ႔ ၿမဳိ႕ကေလးကို သြားရမယ္။ ညေန ၆-နာရီမွာ ၿမဳိ႕ကေလးမွာ ရထား ဆိုက္မယ္။ အဲဒီကေနျပီး ဒီရထားနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ေနတဲ့ၿမဳိ႕ကို ျပန္ရမွာ။ အမွန္ကေတာ့ အဲဒီရြာကေလးကို ကြ်န္ေတာ္မသြားခ်င္ဘူး။ ခရီးလမ္းပန္းက ေခါင္လြန္းလုိ႔။ အေဖနဲ႔အေမတုိ႔ ေခါင္းခ်ခဲ့ ေနရာ၊ မေရာက္တာၾကာျပီ။ ၾကာဆို ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ရိွေရာေပါ့။ တစ္ေန႔ကေတာ့ မိတ္ေဆြဆရာဝန္တစ္ေယာက္က အဲဒီရြာကေလးကို သြားမယ္ဆိုလုိ႔ သူ႔ကားလည္း ႀကဳံတာနဲ႔ လိုက္လာတာ။ သူက ေန႔ခ်င္းျပန္ သြားတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေနရစ္ခဲ့တယ္။

ရြာမွာကြ်န္ေတာ္ ႏွစ္ညပဲ အိပ္တယ္။ ေရာက္တဲ့ညရယ္၊ ေနာက္တစ္ေန႔မွ အေဖနဲ႔အေမတုိ႔ရဲ႕ ဂူကို သြားကန္ေတာ့တယ္၊ အဲဒီညအိပ္တယ္။ သည္ေန႔မနက္ ေစာေစာမွာ ကြ်န္ေတာ္ျပန္တယ္။

ျပန္မယ့္မနက္က်ေတာ့ ေစာေစာ ထရတယ္။ ရြာက ၿမဳိ႕ကေလးကိုသြားတဲ့ ဘတ္(စ္)ကားက အေစာၾကီး ထြက္မွာကိုး။ ေစာဆို သူက မနက္ ၅-နာရီမွာ ထြက္မယ္။ ၿမဳိ႕ကို မြန္းတည့္ခိ်န္ေလာက္မွ ေရာက္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္သြားတဲ့ ရြာကေလးနဲ႔ ၿမဳိ႕က မိုင္ေလးဆယ္ပဲေဝးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကားလမ္းဆိုေတာ့၊ မိုင္ေလးဆယ္ကို ငါးနာရီေလာက္ ေမာင္းရတယ္။ တစ္နာရီကို ဆယ္မိုင္နႈန္းေတာင္ မျပည့္ခ်င္ဘူး။

မတတ္နိုင္ဘူးေလ။ ဒီလမ္းပဲ ရိွတာကိုး၊ မြန္းတည့္ေရာက္ရင္ အသိမိတ္ေဆြေတြကို လိုက္ျပီး နႈတ္ဆက္ခိ်န္ရေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေနမယ့္ၿမဳိ႕ကို ျပန္မယ့္ မီးရထားက ညေန ၅-နာရီ ဆိုေတာ့ တစ္ညေနလံုး ၿမဳိ႕ကေလးေပၚမွာ ေလွ်ာက္လည္ခိ်န္ ရေသးတယ္။ ၿမဳိ႕မွာရိွတဲ့ မိတ္ေဆြေတြကိုလည္း ၆-နာရီ ရထားနဲ႔ ျပန္ဖုိ႔ လက္မွတ္ ယူခိုင္းျပီးျပီ။ ရထားလာတာနဲ႔ တက္လိုက္သြားရံုပဲ။

ၿမဳိ႕ကိုသြားမယ့္ ကားဆိပ္က ရြာထိပ္က တမာတန္းမွာ ရိွတယ္။ ဘတ္(စ္)ကားက မနက္ ၅-နာရီ ထြက္မွာ ဆိုေတာ့ ၄-နာရီေလာက္ကတည္းက အိပ္ရာက ထရတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ ကားဆိပ္ကို ေရာက္သြားေတာ့ ၄-နာရီခဲြ။ ကြ်န္ေတာ့္ကိုယ္ ကြ်န္ေတာ္ ဝီရိယရိွလွျပီလုိ႔ ေအာက္ေမ့ေနတာ။ ဘယ္မွာဟုတ္လုိ႔လဲ ကားဆိပ္ေရာက္ေတာ့ လူေတြက ျပည့္က်ပ္ေနျပီ။ ကားက ေဘာ္ဒီတင္ထားတဲ့ ဘတ္(စ္)ကား၊ ထိုင္ခံုေတြက ေဘးတစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ ရိွတယ္။ အလယ္ေခါင္မွာ ကြက္လပ္ ရိွတယ္။ ကြက္လပ္မွာလည္း ခံုတန္းရွည္ တစ္တန္းထိုးထားတယ္။ ပစၥည္းခပ္ေသးေသးဆိုရင္ေတာ့ ေျခေထာက္ေတြၾကားထဲ၊ ခံုေတြၾကားထဲမွာ ထိုးထည့္လုိ႔ရတယ္။ ပစၥည္း ခပ္ၾကီးၾကီးဆိုရင္ ေခါင္မိုးေပၚမွာတင္ရတယ္။ ေခါင္မိုးေပၚမွာလည္း ပစၥည္းေတြ ျပည့္ေမာက္လုိ႔ပါလား။ အမိုးေပၚမွာတင္ထားတဲ့ပစၥည္းဟာ လူတစ္ရပ္နီးပါးျမင့္လိမ့္မယ္ ထင္တယ္။ အစတုန္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကို ကားေရွ႕ခန္းက တင္ဘုိ႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးႏွစ္ပါး ပါလာတာနဲ႔ သူတုိ႔ကို ေနရာေပးလိုက္တယ္။ ကိစၥမရိွဘူးေလ ဒီလိုပဲ လိုက္ရမွာေပါ့။

ဘတ္(စ္)ကားနာမည္က သိႏၶဝ တဲ့၊ ဘယ္ဆိုးလုိ႔လဲ နာမည္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ေကာင္းတဲ့ နာမည္ပဲ။ နတ္ျမင္းပံ်မ်ဳိးေပါ့၊ သိႏၶဝ ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာကေလးမွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္ကတည္းက ရိွခဲ့တဲ့ တစ္စင္းတည္းေသာ ဘတ္(စ္)ကား။

စစ္မျဖစ္ခင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္တုန္းက ၿမဳိ႕ေက်ာင္းဖြင့္ရင္ ဒီဘတ္(စ္)ကားနဲ႔ပဲ သြားရတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဘတ္(စ္)ကားပိုင္ရွင္က ဦးအဲ တဲ့။ ဦးအဲက အစတုန္းက မန္က်ည္းကုန္သည္။ ေနာက္ေတာ့ မန္က်ည္းလုပ္ငန္း သိပ္မေကာင္းေတာ့တာနဲ႔ ေမာ္ေတာ္ကားေမာင္းတာ၊ အဲဒီတုန္းက ေမာ္ေတာ္ကားနံပါတ္ေတြ ျမန္မာလို မေရးေသးဘူး၊ အဂၤလိပ္လိုပဲေရးတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္မွတ္မိေသးတယ္၊ ဦးအဲရဲ႕ ကားနံပါတ္က အာရ္ေအ။ ေနာက္က ဂဏန္းကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္း မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သိပ္မမ်ားပါဘူး၊ နံပါတ္ ေလး ငါးရာေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရိွမယ္ ထင္တယ္။ ခုေခတ္စကားနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကၾကီးနံပါတ္ေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္က ၿမဳိ႕ေက်ာင္းမွာ ေနေတာ့ ေက်ာင္းဖြင့္၊ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ ဆိုရင္ ဦးအဲရဲ႕ ကားနဲ႔ပဲ ေက်ာင္းတက္ရတယ္။ ဟိုတုန္းကလည္း မနက္ ၅-နာရီေလာက္မွာ ထစီးရတာ၊ အေမက ကြ်န္ေတာ့္ကို ရြာအထြက္ တမာတန္းကေလးအထိ လိုက္ပုိ႔တတ္တယ္။ ကားဆိပ္က ရြာအထြက္က တမာတန္းမွာ ဆိုေတာ့ ၿမဳိ႕ကိုသြားတဲ့ လူေတြလာ လာျပီး စီးၾကရတယ္။ ၿမဳိ႕ကျပန္လာရင္လည္း တမာတန္းမွာပဲ ကားဂိတ္ဆံုးတယ္။ ဒီေတာ့ အထုတ္အပိုးကေလးေတြ ကိုယ္စီထမ္းျပီး တမာတန္းက ရြာထဲကို ဝင္ၾကရတယ္။

ခု ကြ်န္ေတာ္ အသက္ ငါးဆယ္ေက်ာ္ ေျခာက္ဆယ္နား ကပ္လာေတာ့လည္း ကြ်န္ေတာ့္ရြာကေလးက ကားဆိပ္ဟာ တမာတန္းမွာပဲ ရိွေသးတယ္။ နာမည္ကလည္း သိႏၶဝ တဲ့၊ အရင္ ကားေဟာင္းၾကီးေတာ့ ဟုတ္မယ္ မထင္ပါဘူး။ နာမည္ပဲ တူတယ္ ထင္ပါရဲ႕။

တမာတန္းကို ကြ်န္ေတာ္ ေရာက္သြားေတာ့ မနက္ ၄-နာရီခဲြပဲ ရိွေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကားဆိပ္မွာ လူေတာ္ေတာ္စံုေနျပီ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ေနာက္ခန္းက ထိုင္ခံုမွာ ၾကပ္ၾကပ္တည္းတည္း ဝင္ထိုင္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ရြာ ဆိုေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ သိတဲ့လူေတြ သိပ္မရိွေတာ့ဘူးေလ၊ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ ရြယ္တူေတြထဲက ကြယ္လြန္တဲ့သူ ကြယ္လြန္၊ တစ္ရပ္တစ္ေက်းကို ေျပာင္းတဲ့လူက ေျပာင္းဆိုေတာ့ မ်က္ႏွာသိရယ္လုိ႔ သိပ္မရိွသေလာက္ပါပဲ။ နည္းနည္းပိုၾကီးတဲ့ လူၾကီးသံုး ေလးေယာက္ရယ္၊ ဒီေလာက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ က်န္တဲ့ ရြာသူ၊ ရြာသားေတြကေတာ့ ေနာက္လူငယ္ေတြ။

ခု ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရြာက ကားနာမည္ကေတာ့ အလ်င္လိုပဲ သိႏၶဝ တဲ့၊ ဒီကားနာမည္ကို ေျပာလိုက္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာကကားမွန္း အဲဒီလမ္း တစ္ေလွ်ာက္က လူတိုင္း သိတယ္။

ဘတ္(စ္)ကားက အခိ်န္မွန္တယ္။ ငါးနာရီ ေဒါင္ခနဲလုိ႔ ေျပာရတာကေတာ့ လြယ္လြယ္ ေျပာလိုက္တာပါ။ အမွန္ကေတာ့ ေတာမွာ ဘယ္မွာ ေဒါင္ကနဲ ထိုးတဲ့နာရီ ရိွမွာလဲ။ ရြာဦးေက်ာင္းက အုန္းေမာင္းေခါက္ျပီး ေခါင္းေလာင္းထိုးျပီ ဆိုရင္ ငါးနာရီပဲလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ့္ လက္က လက္ပတ္နာရီကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ငါးနာရီတိတိပဲ။

ဘတ္(စ္)ကားေပၚမွာ လူေတြ ျပည့္သိပ္ေနၾကတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ဘတ္(စ္)ကား လူၾကပ္တယ္ ဆိုတာ ဘာဟုတ္ေသးသလဲ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာက ကားက အထဲမွာတင္ လူၾကပ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ ေမာ္ေတာ္ကား ေခါင္မိုးေပၚမွာလည္း လူေတြ အျပည့္၊ တခ်ဳိ႕က ေမာ္ေတာ္ကားေရွ႕ စက္ေခါင္းေပၚ၊ ဘီးဖံုးေပၚမွာ ထိုင္လိုက္လာၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေမာ္ေတာ္ကားေရွ႕ခန္း ဒရိုင္ဘာရဲ႕ေဘးက နင္းခုန္ေပၚမွာ ထိုင္မတ္တပ္ ရပ္လိုက္လာၾကတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကားကို ေကာင္းေကာင္း မျမင္ရဘူး။ အေဝးကေနၾကည့္ရင္ ဖုန္လံုးၾကီးထဲမွာ လူပေဒသာပင္ၾကီး တစ္အိအိ ေရြ႕လာသလိုပဲ။

ကားဒရိုင္ဘာကလည္း ေမာ္ေတာ္ကားလိုပဲ အသက္ၾကီးၾကီးရယ္၊ ကြ်န္ေတာ့္ အထင္ေတာ့ အနည္းဆံုး အသက္ ေျခာက္ဆယ္ေလာက္ေတာ့ ရိွျပီထင္တယ္။ ဝါရင့္ေနတဲ့ စတစ္ေကာ္လာရွပ္အကၤီ်လက္ရွည္နဲ႔၊ ခ်ည္ၾကမ္းလံုခ်ည္ကို ဝတ္လုိ႔ ေခါင္းမွာ မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါကို ဘိုသီဘတ္သီ ေပါင္းထားတယ္။ သူ႔လက္ေမာင္း တစ္ဖက္တစ္ ခ်က္မွာ အိမ္ေျမွာင္ရုပ္ အတက္အဆင္း တစ္ေကာင္စီ ထိုးထားတယ္။ အသားက အညာသားျပီျပီ ေနေလာင္လုိ႔ ညိဳမဲြေနျပီး ဒုတိယ ဒီဂရီေလာက္အထိ မ်က္ခမ္းစပ္လိုက္ေသးတယ္။ သူ႔ကို ခရီးသည္ေတြ အားလံုးက ဆရာစံလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ သူ႔နာမည္ရင္းက ဦးဘစံတဲ့။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔နယ္သားပဲ၊ သူလည္း ဒရိုင္ဘာသက္ မေသးေတာ့ဘူး။ အနည္းဆံုးရိွရင္ အႏွစ္သံုး ေလးဆယ္ ရိွေရာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာက တစ္စင္းတည္းေသာကားရဲ႕ တစ္ဦးတည္းေသာ ဒရိုင္ဘာေလ။ ရြာမွာ ကားေမာင္းတတ္တဲ့သူဆိုလုိ႔ သူတစ္ေယာက္ပဲ ရိွတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာကေလးက ဧရာဝတီျမစ္ရဲ႕ အေနာက္ဘက္ ေတာ္ေတာ္ေခ်ာင္က်တဲ့ ေနရာမွာဆိုေတာ့ ခုထိ ေမာ္ေတာ္ကားကို မျမင္ဘူးတဲ့ လူေတြရိွေသးတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကား ရြာနားက ျဖတ္ေမာင္းရင္ ကေလးေတြက ဝိုင္းလိုက္ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ကားေပၚကို အတင္းတြယ္တက္တယ္။ တခ်ဳိ႕ အသက္ခပ္ၾကီးၾကီးေတြကေတာ့ ထြက္ၾကည့္ရံုေလာက္ပါပဲ။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ ကေလးေတြပဲ။ တစ္ေလာကတင္ ကေလးတစ္ေယာက္ ေမာ္ေတာ္ကား ေနာက္ျမီးကို ခိုစီးတာ လိမ့္က်လုိ႔ ေဆးရံုကို ပုိ႔လိုက္ရေသးသတဲ့။

ကားေပၚမွာ ေျပာလာတဲ့ အေၾကာင္းေတြကေတာ့ အစံုပါပဲ။ ဆန္ေစ်း၊ ဆီေစ်း၊ ဆားေစ်း၊ ႏြားေစ်း၊ စပါးေစ်း အေၾကာင္းလည္း ပါတယ္။ ဘုန္းၾကီးပံ်အေၾကာင္းလည္း ပါတယ္။ ဇာတ္ပဲြအေၾကာင္းလည္း ပါတယ္။

ဆရာစံ ေခၚ ဦးဘစံ ေမာင္းတဲ့ သိႏၶဝ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီးဟာ လွည္းလမ္းေစာက္ရာေတြ ထင္ေနတဲ့ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ တအိအိေမာင္းလာတယ္။ ျမန္ျမန္ေမာင္းလုိ႔မရဘူးေလ၊ လမ္းက လွည္းလမ္း၊ အဲဒီလွည္းလမ္းမွာ လွည္းဘီးရာေတြက တစ္ခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ တစ္ေတာင္ေလာက္နက္တဲ့ ေစာက္ၾကီးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာစံဟာ အဲဒီလွည္းေစာက္ႏွစ္ခုၾကားမွာ ခြျပီး ေမာင္းရတယ္။ ေစာက္ထဲကို ဘီးေခ်ာ္က်သြားရင္ ဒီ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီးဟာ ေဘးတိုက္လဲက်မွာ ေသခ်ာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျဖးေျဖးေမာင္းရတာ။ ဒီအထဲမွာ လမ္းေၾကာင္းကလည္း က်ဥ္းေသးတယ္။ လမ္းေဘး တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ နဘူးျခံဳေတြ ရိွတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလမွာ ယာခရိုးမွာ ေပါက္ေနတဲ့ တန္ေဆာင္းျပသာဒ္ပင္ေတြ ရိွတယ္။ နဘူးကိုင္းနဲ႔ရိုက္မိရင္ မသက္သာဘူး။ အဲ... တန္ေဆာင္းျပသာဒ္ပင္ေတြနဲ႔ တိုးရင္ေတာ့ ဆူးေတြနဲ႔ျငိျပီး မ်က္ႏွာစုတ္ျပီလုိ႔သာ မွတ္ေပေတာ့။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီးဟာ အဲဒီေတာလမ္းကေလးေပၚမွာ တအိအိ ေမာင္းလာတယ္။ ဘယ္ဆိုးလုိ႔တုန္း သူ႔ေဒသနဲ႔၊ သူ႔ေမာ္ေတာ္ကားနဲ႔၊ သူ႔ဒရိုင္ဘာနဲ႔ေတာ့ ေခ်ာလုိ႔။

နာရီကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေျခာက္နာရီထိုးေနျပီ။ ေနလံုးက အေရွ႕ဖက္ေတာတန္းေတြေပၚက ထြက္လာတယ္။ ယာခင္းထဲမွာ ပံ်လႊားေတြက အုပ္ဖဲြ႔ျပီးပံ်ေနၾကတယ္။ ထန္းေတာညိဳညိဳေတြထဲမွာ ျမဴေတြရစ္ဝဲေနတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ဟာ ကားေပၚမွာ အတြင္းဖက္ လွည့္ထိုင္ေနရာက ဒီရႈခင္းေတြကို လည္ျပန္ လွည့္ၾကည့္လိုက္လာတယ္။ ဒီေလာက္ က်ပ္သိပ္ေနတဲ့ခရီး၊ ဒီေလာက္ဆိုးတဲ့လမ္းမွာ ဒီလိုလွပတဲ့ ရႈခင္းကေလးေတြ ၾကည့္စရာရိွလုိ႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့။

ဒီလိုရႈခင္းကို ၾကည့္ျပီး အရသာခံလာတုန္းမွာ ျမည္ဟည္းတဲ့ အသံၾကီးတစ္သံ ထြက္လာျပီး ေမာ္ေတာ္ကားဟာ ထိုးရပ္သြားတယ္။ ကားေပၚက အလန္႔တၾကားေအာ္သံေတြ၊ ေယာင္သံယမ္းသံေတြ၊ ရယ္သံေတြ ေပၚလာတယ္။ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး ေမာ္ေတာ္ကား ထိုးရပ္သြားတာပဲ ရိွပါတယ္။ စံုစမ္းၾကည့္ေတာ့ ဘီးေပါက္တာ တဲ့။

ကားေပၚက လူေတြဆင္းျပီး ကားကို ဂ်ဳိက္ေထာက္ၾကတယ္။ ျပီးေတာ့ ဘီးလဲၾကတယ္။ ဘီးပိုပါလုိ႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့။ သူတုိ႔ျဖဳတ္လာတဲ့ ကြ်န္ေတာ္လွမ္းၾကည့္လိုက္တယ္။ ဟုတ္တာေပါ့ အမဲရိုးၾကီး တန္းလန္းၾကီးစူးလုိ႔ ဒူးရိုးၾကီး ထင္ပါရဲ႕။ ကားက အေပၚက ဝိတ္မ်ားေတာ့ အမဲရိုးကို တက္အနင္းလိုက္မွာ ဘီးေပါက္သြားတာ။ ဘီးကလည္း ေပါက္မယ္ဆိုရင္ ေပါက္ခ်င္စရာပဲ၊ ဘီးမွာ ပန္းေတြ ဘာေတြ မရိွေတာ့ဘူး။ တာယာက ေကာ္ပတ္တိုက္ထားသလို ေျပာင္ေခ်ာေနျပီ။
“ဆရာစံရဲ႕ တာယာကေလး ဘာေလး လဲပါဦး” လုိ႔ အဖြားၾကီးတစ္ဦးက လွမ္းေျပာတယ္။
“တာယာအသစ္လဲဖုိ႔ေျပာတာပဲ ေအာင္ေရ...ဒါေပမယ့္ ကားအံုနာကို အေၾကာင္း သိတယ္ မဟုတ္လား သူက ကားတာယာ တစ္လံုး တစ္လံုးကို ေထာင္ခီ်ေပးရတာတဲ့၊ မလဲနိုင္ဘူး” တဲ့။

ကားဆရာ ဦးဘစံနဲ႔ စပယ္ယာဟာ ကားဘီးကို ခြ်တ္လဲေနၾကတယ္။ စပယ္ယာကလည္း အသက္ မငယ္ေတာ့ဘူး။ ရိွရင္ ငါးဆယ္ေက်ာ္ ေျခာက္ဆယ္နီးပါး ရိွေနျပီ။ ဦးဘစံနဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းပဲ၊ ေယာင္ၾကီးထံုးလုိ႔။

ကားဘီးကိုလဲတာ နာရီဝက္ေလာက္ၾကာတယ္။ ေျခာက္နာရီခဲြေနျပီ ေပတရာလမ္းဆံုကို မေရာက္ေသးဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာနဲ႔ ေပတရာလမ္းဆံုက ဆယ္မိုင္ေလာက္ရိွတယ္။ ခုမွ လမ္းဆံုကိုေရာက္ဖုိ႔ လမ္းတစ္ဝက္ပဲ ရိွေသးတယ္။ တစ္နာရီခဲြေလာက္ရိွတာေတာင္ ငါးမိုင္ပဲ ေရာက္ပါေသးကလား။ ေအးေလ ေပတရာေပၚ မေရာက္ေသးလုိ႔ ျဖစ္မွာေပါ့။ ေပတရာေပၚ ေရာက္ရင္ သည့္ထက္ေတာ့ ျမန္မယ္လုိ႔ ထင္ရတာပဲ။

ဘီးလဲျပီး ေမာ္ေတာ္ကားထြက္လာတယ္။ ဘာမွ မၾကာပါဘူး ကားထိုးရပ္သြားတယ္။ “ေရဆူေနျပီေဟ့” လုိ႔ ေရွ႕ခန္းက ဆရာစံက လွမ္းေျပာလိုက္တယ္။ စပယ္ယာက ခုန္ၾကားထဲက ပလပ္စတစ္ပုံး တစ္ပုံးးကို ဆဲြထုတ္လာျပီး စက္ေခါင္းဆီ ဆင္းသြားတယ္။ ဒီနားတစ္ဝိုက္မွာ ေရရွားတယ္ေလ၊ တစ္ခ်ဳိ႕ဟာေတြဆိုရင္ ေရကန္မွာ ေရခန္းလုိ႔ ေလး ငါး ေျခာက္မိုင္ေလာက္ထိသြားျပီး ေရစည္လွည္းနဲ႔ ေရတိုက္ရတယ္။ ဒီနားတစ္ဝိုက္မွာ ေမာ္ေတာ္ကားေရဆူလုိ႔ ေရထည့္ခ်င္ရင္ ဘယ္မွာမွ ေရရွာလုိ႔ ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကားေပၚမွာ ေရအလံုအေလာက္ ထည့္လာရတယ္။

ေနာက္ေတာ့ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာပါပဲ။ ေနာက္ထပ္ တစ္စံုတစ္ရာ မျဖစ္ပဲ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာသြားတဲ့ လမ္းခဲြနဲ႔ ေပတရာလမ္းဆံုမွာရိွတဲ့ တစ္ဝက္ဇရပ္ကေလးကိုေရာက္တယ္။

တစ္ဝက္ဇရပ္ကေလးမွာ ေရအိုးစင္ကေလးရိွေတာ့ ေရဆာေနတဲ့သူက ေရေသာက္ၾကတယ္။ ေမာ္ေတာ္ကားကလည္း ကာဘေရတာပူလုိ႔ ခဏရပ္ဦးမယ္ဆိုျပီး ရပ္ေပးတယ္။

နာရီကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၇-နာရီထိုးေနျပီ၊ အားပါးပါး ရြာကထြက္လာတာ ႏွစ္နာရီတင္းတင္းရိွျပီ၊ ခုမွ ဆယ္မိုင္ပဲ ေရာက္ပါေသးကလား။ ၿမဳိ႕က မိုင္ေလးဆယ္ ေဝးတယ္။ ေနာက္ထပ္ မိုင္သံုးဆယ္ သြားရဦးမယ္။

တစ္ဝက္ဇရပ္ကေလးမွာ နားေနရင္း ကြ်န္ေတာ့္အသိအကြ်မ္းေဟာင္း တစ္ေယာက္ကို သြားေတြ႔တယ္။ ေစာေစာက ကားဒရိုင္ဘာဆရာစံက ေအာင္ လုိ႔ ေခၚတဲ့ အဖြားၾကီးေလ။

သည္နာမည္ကို ကြ်န္ေတာ္ၾကားဖူးပါတယ္လုိ႔ ေအာက္ေမ့ေနတာ၊ ခုမွ ကြ်န္ေတာ္ သတိရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ငယ္ငယ္တုန္းက တစ္ရြာလံုး သူ႔ကို “ေအာင္” လုိ႔ ေခၚခဲ့ၾကတယ္။ သူ႔နာမည္ရင္းက ေဒၚေငြေအာင္ တဲ့။

ဟုတ္တယ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာမွာ ပထမဆံုးစျပီး ေမာ္ေတာ္ကားေထာင္တဲ့ ကားအံုနာ ဦးသာဒြန္းရဲ႕ဇနီး။ ၾကည့္စမ္း သူနဲ႔မေတြ႔တာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ရိွသြားျပီ။ ကားေပၚမွာ လူေတြကလည္းၾကပ္၊ မနက္ ေဝလီ ေဝလင္းလည္း ျဖစ္ေတာ့ ကားေပၚမွာ ပါလာတဲ့လူေတြကို တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ေသေသခ်ာခ်ာ မၾကည့္မိၾကဘူး။ ခုတစ္ဝက္ဇရပ္ကေလးမွာ နားမွပဲ လူစံုျမင္ရေတာ့တယ္။

ေအာင္က ကြ်န္ေတာ့္ထက္ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္၊ အစိတ္ေလာက္ၾကီးမွာေပါ့။ ခုဆို အသက္ ၇၅-ႏွစ္ေလာက္ ရိွျပီထင္တယ္။ သူလည္း ၿမဳိ႕ကို ေျပာင္းေနျပီတဲ့ ရြာကိုခဏျပန္လာတာတဲ့၊ မေန႔ကလည္း တစ္ျခားရြာကို ကူးေနေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ေနမွန္း မသိဘူးတဲ့။

သူ႔ေယာကၤ်ား ဦးသာဒြန္းကေတာ့ ဆံုးသြားျပီတဲ့၊ ေရဖ်ဥ္းစဲြတဲ့ ေရာဂါနဲ႔တဲ့။

ဟုတ္မွာပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ငယ္ငယ္ကတည္းက ဦးသာဒြန္းကို ျမင္ဘူးတယ္၊ ဦးသာဒြန္းက အဲဒီတုန္းက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာမွာ ပထမဆံုး ကားအံုနာ၊ သူကိုယ္တိုင္ ကားေမာင္းတယ္။ သူကိုယ္တိုင္ ကားျပင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးသာဒြန္းကားကို ကြ်န္ေတာ္ေကာင္းေကာင္းမမီလိုက္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္လူမွန္းသိတဲ့ အရြယ္ေရာက္ေတာ့ ဦးသာဒြန္းက ကားအံုနာ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ ဦးအဲက ကားအံုနာ ျဖစ္ေနျပီ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အခု စီးလာတဲ့ ေမာ္ေတာ္ကားၾကီးရဲ႕ နာမည္ပဲ။ သိႏၶဝ တဲ့၊ ငယ္ငယ္တုန္းက ညေန ေမာ္ေတာ္ကားၾကီး ၿမဳိ႕က ျပန္လာခိ်န္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြလည္း ရြာထိပ္က တမာတန္းကို ထြက္ျပီး သြားၾကိဳေလ့ ရိွတယ္။ ကားၾကီးေနာက္ျမီးကို ခိုစီးၾကတာ တစ္ေပ်ာ္တစ္ပါး၊ လိမ့္က်မွာတုိ႔ ဘာတုိ႔ကို ေၾကာက္ရမွန္း မသိဘူး။

ေနာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာမွာ ဦးသာဒြန္းက ၿမဳိ႕ကို ေျပာင္းသြားျပီး ပဲြစားလုပ္ေတာ့ အဲဒီကားဟာ ဦးအဲရဲ႕လက္ထဲမွာ၊ ကြ်န္ေတာ္မီွလိုက္တာက ဦးအဲရဲ႕ကား စစ္ျဖစ္ခါနီးက်ေတာ့ အဲဒီကားဟာ ဦးဖိုးထိုက္ရဲ႕လက္ထဲဆီ ေရာက္သြားတယ္။

ဒီေလာက္ပဲ ကြ်န္ေတာ္မွတ္မိတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္က်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာကေလး စစ္လမ္းက်လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လည္း တစ္ျခားရြာကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္။

“အဲဒီတုန္းက ဓာတ္ဆီလည္း မရိွဘူး မဟုတ္လားကဲြ႔၊ ဒီေတာ့ တုိ႔ရြာေတာင္ဘက္နားက လက္ဆဲြေရနံတြင္းကို ေရပုန္းနဲ႔ငင္ျပီး ဓာတ္ဆီခ်က္ၾကတယ္ေလ၊ ဓာတ္ဆီက အဝါေရေတြကဲြ႔၊ ျဖူမေနဘူး။ ကိုဖိုးထိုက္တုိ႔က အဲဒီ ဓာတ္ဆီနဲ႔ ေမာ္ေတာ္ကား ဆဲြတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဂ်ပန္က သူ႔ေမာ္ေတာ္ကားကို ခဏခဏေခ်ာဆဲြတာနဲ႔ တစ္စစီ ျဖဳတ္ပစ္လိုက္တယ္။ ဂ်ပန္လာျပီး ေခ်ာဆဲြေတာ့ ကိုဖိုးထိုက္က ဖ်က္ထားတဲ့ သူ႔ကားကို လက္ညိုးထိုးျပလိုက္တယ္ေလ။ ဒီတြင္ ဘယ္သူသြားျပီး တုိ႔မီး ရိႈ့မီးလုပ္လုိ႔လည္း မသိဘူး၊ ကိုဖိုးထိုက္လည္း ဂ်ပန္ အရိုက္ခံရေသးတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္တစ္ေခတ္လံုး သူ႔ကား သံတိုမယ္နပံုအျဖစ္ ပစ္ထားလိုက္တာ နည္းတဲ့ႏွစ္လား၊ ဂ်ပန္အုပ္စိုးတဲ့ သံုးႏွစ္လံုးလံုးေပါ့”

ေအာင္က ကြ်န္ေတာ့္ကို အဲဒီကားရဲ႕ ရာဇဝင္ ေျပာျပတယ္။

စကားေကာင္းေနတုန္းမွာ ကားထြက္မယ္ ဆိုတာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘတ္(စ္)ကားၾကီး တအိအိ နဲ႔ ထြက္လာတယ္။

ေပတရာဆိုေပမယ့္ ကတၲရာခင္းထားတဲ့ ေပတရာ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုတုန္းက ဒိစႀတိေကာင္စီ လက္ထက္က ေက်ာက္လမ္းခင္းထားတဲ့လမ္း၊ ေစာေစာက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သြားခဲ့တဲ့ လမ္းခဲြထက္ နည္းနည္းက်ယ္တာကလဲြလုိ႔ က်န္တာေတာ့ အတူတူပါပဲ။ လမ္းေပၚမွာ လွည္းေတြျဖတ္ေမာင္းလုိ႔ လွည္းဘီးရာ ေဇာက္ၾကီးေတြ ထင္ေနတယ္။ ဒီအထဲမွာ လွည္းေတြကလည္းျဖတ္ေမာင္းေနလုိ႔ သူတုိ႔ကိုေက်ာ္ရတယ္။ သူတုိ႔ကိုက လမ္းေဘးဆင္းေရွာင္ေပးပါရဲ႕၊ ဒါေပမယ့္ သိတဲ့အတိုင္း ႏြားေတြက ေမာ္ေတာ္ကားကို စိမ္းေနတဲ့ ႏြားေတြမဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ လွည္းတစ္စီး လမ္းေဘးဆင္းေရွာင္ျပီ ဆိုရင္ အနည္းဆံုး ဆယ္မိနစ္ေလာက္ၾကာတယ္။

ဒီၾကားထဲမွာ ထန္းဘူးေတာဆိုတဲ့ ရြာနားေရာက္ေတာ့ တံတားပ်က္ေနလုိ႔တဲ့ တံတားေအာက္ လွ်ဳိၾကီးထဲ ဆင္းရတယ္။ အတက္က်ေတာ့ သိႏၶဝ ဘယ္မွာ တက္နိုင္မွာလဲ။ ဒီေတာ့ အားလံုး ကားေပၚက ဆင္းေပးၾကရတယ္။ တစ္ဘက္ထိပ္ေရာက္ေတာ့မွ ျပန္တက္၊ ကားကိုဆက္ေမာင္း။

ဘာၾကာလုိ႔လဲ ေလး ငါးမိုင္ေလာက္လည္း ေမာင္းမိေရာ စက္ထိုးရပ္သြားတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲေမးေတာ့ ဆီပိတ္လုိ႔တဲ့။ ေတာ္ေသးတာေပါ့၊ ဒီတြင္ ေရာင္ၾကီးေဘြနဲ႔စပယ္ယာက ဆင္းျပီး ပါးစပ္နဲ႔မႈတ္တယ္။ မရဘူး။ ကားက ဆီမလိုက္ဘူး။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေမာ္ေတာ္ကားေလထိုးတံၾကီး ယူလာျပီး မႈတ္ရတယ္။ အဲဒီနားမွာ နာရီဝက္ေလာက္ၾကာတယ္။ ေနာက္ ေက်ာက္ေဆာက္္ဆိုတဲ့ ရြာနားေရာက္ေတာ့ ဖြတ္ခ်က္ ဖြတ္ခ်က္နဲ႔ လာေနတဲ့ ကားဟာ ထိုးရပ္သြားျပန္တယ္။ ကားေပၚက ပါလာတဲ့ လူေတြကေတာ့ ခပ္ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပဲ၊ အခိ်န္ေနာက္က်မွာ၊ ထမင္းစားေနာက္က်မွာ ကားပ်က္လုိ႔ ကရိကထမ်ားတာေတြကို ဘာမွပူပန္ပံု မရဘူး။ သူတုိ႔အဖုိ႔ ရိုးေနသလိုပဲ၊ ကြ်န္ေတာ္ျဖင့္ သူတုိ႔ကိုၾကည့္ျပီး အံ့ၾသလုိ႔မဆံုးဘူး။ တုိ႔ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားဟာ ေတာ္ေတာ္ အပူပင္၊ အေၾကာင့္အၾက နည္းတဲ့လူမ်ဳိးပါလား ဆိုျပီး အံ့ၾသရမလား ဂုဏ္ယူရမလား မသိဘူး။

ဆရာစံက ကားကို စက္နိႈးၾကည့္တယ္။ မရဘူး။ ဒါနဲ႔ ေရာင္ၾကီးေဘြစပယ္ယာ ဆင္းျပီး ေဂါက္လွည့္ခိုင္းတယ္။ ေရာင္ၾကီးေဘြစပယ္ယာလည္း ကားကို ေဂါက္လွည့္တာပဲ၊ သူ႔ချမာေခြ်းဒီးဒီးက်လုိ႔၊ ဒါေပမယ့္ ကားစက္က မနိုးဘူး။ အခိ်န္က မနက္ ဆယ္နာရီေလာက္ ရိွေနျပီ။

ေဒၚေငြေအာင္က “ဘစံ၊ နင္ကလည္း ကားသာေမာင္းေနတယ္၊ စက္ေခါင္းေလးဘာေလး ဖြင့္ၾကည့္ဦးမွေပါ့ဟဲ့။ ပလပ္ကို ဆီမရိုက္ဘူး ထင္တယ္” လုိ႔ ေျပာတယ္။

ဆရာစံက ကားေအာက္ဆင္းျပီး စက္ေခါင္းဖံုးကို ဖြင့္ၾကည့္တယ္။ ဟုတ္တယ္ ဟုတ္တယ္၊ ပလပ္ကို မီးမလာဘူး။ ဒီတြင္ ပလပ္ေတြကို ျဖဳတ္ျပီးေဆးရျပန္ေရာ။

ေအာင္က ကားအေၾကာင္းေတာ္ေတာ္ နားလည္သားပဲ လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ေျပာတယ္။ အံုနာကေတာ္ လုပ္လာတာ အသက္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ကတည္းက အသက္ေျခာက္ဆယ္ေလာက္လုပ္လာတာပဲကြယ္ ဒီေလာက္ေတာ့ နားလည္တာေပါ့၊ ဒီကားက အစတုန္းက ေအာင္တုိ႔ကားေလ၊ သိႏၶဝ ဆိုတဲ့ နာမည္က ဘုန္းၾကီးက မွည့္ေပးတဲ့ နာမည္၊ ကိုသာဒြန္းရိွတုန္းက ေအာင္တုိ႔က ဒီကားနဲ႔ပဲ လုပ္ကိုင္စားခဲ့ၾကတာပဲ။

ဒီမွာတြင္ ကြ်န္ေတာ္ ဒီကားကို ေတာ္ေတာ္စိတ္ဝင္စားသြားတယ္။ ဟုတ္လား ဒါ ေအာင္ တုိ႔ကားၾကီးပဲလား။ ဟုတ္ပါ့ေတာ္ ဒီကားၾကီးက အစတုန္းက အာရ္ေအ နံပါတ္နဲ႔ ဟိုတုန္းက ေမာ္ေတာ္ကားနံပါတ္ေတြက ခုေခတ္လို စလံုးတုိ႔၊ ဆလိမ္တုိ႔ ဓေအာက္ခ်ဳိက္တုိ႔ မသံုးေသးဘူးကဲြ႔။ အာရ္ေအ၊ အာရ္ဘီ၊ အာရ္စီ။ ကၾကီးနံပါတ္ ခေခြးနံပါတ္ေပါ့ကြယ္၊ အာရ္ေအနံပါတ္ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာျပီလဲ စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ေပါ့။ ေနာက္က်မွ ကၾကီးနံပါတ္၊ စလံုးနံပါတ္တုိ႔ ျဖစ္လာတာ၊ ဒီကားရဲ႕အသက္က နည္းလုိ႔လား၊ မင္းအသက္ထက္ေတာင္ ၾကီးတာေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္ပင္ ငါးဆယ္ေက်ာ္ ေျခာက္ဆယ္နား ကပ္ေနျပီ။ သည္ကားက ကြ်န္ေတာ့္ထက္ အသက္ၾကီးတယ္ဆိုေတာ့ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ေရာေပါ့။

အမယ္ေလး အမ်ားၾကီးေက်ာ္တာေပါ့၊ ဒီကားကို ေအာင္ တုိ႔ဝယ္တုန္းက ၁၉၃ဝ ခုကဲြ႔။ ၁၉၃ဝ ဆရာစံအေရးေတာ္ပံုၾကီးေပၚတုန္းက ဝယ္တာ။ ေအာင္တုိ႔လက္ထဲမွာ ဆယ့္ငါးႏွစ္ေလာက္ ဆဲြလိုက္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဦးအဲ ကို ေရာင္းလိုက္တယ္။ ဦးအဲကေန စစ္ျဖစ္ခါနီးေတာ့ ကိုဖိုးထိုက္ လက္ကိုေရာက္သြားတယ္။ စစ္ျဖစ္ေတာ့ ကိုဖိုးထိုက္အိမ္မွာ ဒီအတိုင္းပစ္ထားတယ္။ စစ္ျပီးေတာ့ အေမရိကန္စစ္တပ္က ကားေတြေလလံပစ္လုိ႔ ကိုဖိုးထိုက္ အဲဒီကားေတြကို ေလလံဆဲြတယ္။ ျပီးေတာ့ ဂ်ပန္ေခတ္ တစ္ေခတ္လံုး ပစ္ထားတဲ့ သိႏၶဝ ကိုလည္း ျပန္ျပင္တယ္။ ကိုဖိုးထိုက္ဟာ ေခါင္းတိုေတြ၊ ေခါင္းရွည္ေတြကို ျပင္လိုက္၊ ေရာင္းလိုက္သာလုပ္တာ သိႏၶဝ ကိုေတာ့ မေရာင္းဘူး။ သူကိုယ္တိုင္ဆဲြတယ္။ ျပည္တြင္းဆူပူမႈေတြျဖစ္ေတာ့ ကိုဖိုးထိုက္ ကားၾကီးကို သူပုန္က သိမ္းသြားတယ္။ သူပုန္ေတြ ျပန္ဆုတ္သြားေတာ့ ကိုဖိုးထိုက္ ကိုသူပုန္ကို ကားေပးရမလားဆိုျပီး ရံုးတင္ တရားစဲြခဲ့ၾကတယ္။ အမႈကေတာ့ နိုင္ပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ကိုဖိုးထိုက္ က ဒီကားကို စိတ္ညစ္လာတာနဲ႔ တစ္ေယာက္လက္ထဲကို ေရာင္းလိုက္တယ္။ သူ႔လက္ကေန ဒီကားကို ငသေရာက္ဖက္က အံုနာတစ္ေယာက္ဝယ္သြားတယ္။ အဲဒီမွာ ေညာင္းဦး-ငသေရာက္ ကို ေလးငါး ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ ဆဲြမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီေနာက္ ေတာင္သာက ဦးဆိုးပံု ဝယ္သြားျပီး ေတာင္သာနဲ႔ ဇဂ်မ္း ကန္ျမဲကို ဆဲြတယ္။ ေနာက္ ဒီကားဟာ ပခုကၠဴဘက္ကို ျပန္ေရာက္လာျပီး ေရစၾကိဳ နဲ႔ လင္းကေတာ့ ဆဲြတယ္။ အဲဒီလမ္းမွာလည္း ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာတယ္။ အဲဒီေန႔က ျမစ္ေျခကိုေရာက္လာျပီး ျမစ္ေျခနဲ႔ကမၼ ဆဲြတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဦးသံမိႈက ဝယ္လိုက္ေတာ့ ေအာင္ တုိ႔ရြာ ျပန္ေရာက္လာတယ္။ ဒီကားၾကီးဟာ နည္းတဲ့ ဆားဗစ္လားကဲြ႔။

ေက်ာက္ေဆာက္ကထြက္ေတာ့ ဝက္က်ဆိုတဲ့ ရြာကိုေရာက္တယ္။ မေန႔ညက မိုးရြာထားလုိ႔ ဝက္က်ေခ်ာင္းနားမွာ ကားက ရံြဗြက္ထဲနစ္သြားတယ္။ ဒီေနရာက ေတာ္ေတာ္ဆိုးတဲ့ေနရာ ကြ်န္ေတာ္ မၾကာခဏ သြားဖူးတာေပါ့၊ ရံြကက်စ္ေျမေစးေတြ သိပ္ေခ်ာတာ၊ ေမာ္ေတာ္ကားဟာ ဝက္က်ရြာနားက ဗြက္ထဲမွာ အျမဲတန္းလိုလိုနစ္တာပဲ။ ဒီလမ္းသြားဖူးတဲ့ ကားေတြထဲမွာ ဝက္က်ဗြက္ကို မနစ္ဖူးတဲ့ ကားရယ္လုိ႔မရိွသေလာက္ပဲ။

အဲဒီမွာ သစ္ကိုင္းေတြခုတ္၊ ေျမပဲရိုးေတြခင္း တံုးေတြခုျပီး ကားကို မနည္း ဆဲြထုတ္ခဲ့ရတယ္။ တစ္နာရီေလာက္ၾကာမယ္ ထင္တယ္။

ေန႔လည္ ၁၂-နာရီ ၿမဳိ႕ကို ေရာက္မယ္လုိ႔ မွန္းထားတာ ခုေတာ့ သည္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ကြ်န္ေတာ္ စြန္႔လိုက္ျပီေလ။

ဘတ္(စ္)ကား ဝက္က်ေခ်ာင္း ကမ္းထိပ္ ဗြက္ထဲက ရုန္းထြက္ျပီး တအိအိနဲ႔ ေမာင္းလာတယ္။ ေရွ႕နားက်ေတာ့ ေခ်ာင္းက်ယ္ၾကီး တစ္ခုေတြ႔ရတယ္။ ကိုင္းေခ်ာင္းပ၊ ေခ်ာင္းၾကီးက နည္းတဲ့ေခ်ာင္းၾကီး မဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္မိုင္ေလာက္ က်ယ္လိမ့္မယ္ထင္တယ္။ အညာေခ်ာင္းဆိုေတာ့ ေရမရိွဘူး။ ေခ်ာင္းေခ်ာက္ၾကီး။

ကိုင္းေခ်ာင္းက်ေတာ့ ကားၾကီးတစ္ခါနစ္ျပန္တယ္။ ဒီတစ္ခါနစ္တာက ဗြက္ထဲမွာ နစ္တာမဟုတ္ဘူး။ သဲထဲမွာ နစ္တာ။ ဒီေတာ့ ကားေပၚက လူကုန္ဆင္းျပီး ဝိုင္းတြန္းၾကရတယ္။ ကမ္းပါးထိပ္ေရာက္ေတာ့ ေရဆူလုိ႔ ေရတစ္ခါထည့္ရျပန္တယ္။ ေနာက္ အင္ပင္ေခ်ာင္း အဆင္းက်ေတာ့ ဘရိတ္ေပါက္သြားတယ္။ ကံေကာင္းလုိ႔ မေမွာက္တာေပါ့။ ကားေပၚက ခရီးသည္ေတြကေတာ့ မေၾကာက္ဘူး။ ရယ္ေတာင္ေနလိုက္ၾကေသးတယ္။ သူတုိ႔ ၾကည့္ရတာ ေပ်ာ္ေနၾကပံုပဲ။

ဘရိတ္ေပါက္ေတာ့ ဘာတတ္နိုင္မွာတုန္း ျမန္နႈန္းကို ပိုေလ်ာ့ျပီး ျဖည္းျဖည္း ေမာင္းရံုပဲေပါ့။ ဂီယာနဲ႔ ထိန္းေမာင္းရံုပဲေပါ့။ နဂိုကမွ ေႏွးရတဲ့အထဲ ပိုျပီးေႏွးသြားေတာ့တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ညေန သံုးနာရီေလာက္ရိွေနျပီ။ ဘယ္သူမွ ထမင္းမစားၾကရေသးဘူး။ တစ္ခါပ်က္တုန္းကလည္း လမ္းေဘးက အေၾကာ္တဲကေလးထဲမွာ ဝယ္စားေတာ့လည္း ကားေပၚမွာပါတဲ့ လူကုန္ မေရာင္းနိုင္ဘူး။ အရင္ဦးတဲ့ လူေတြသာ စားလိုက္ၾကရတယ္။

သည့္ေနာက္မွာလည္း ေမာ္ေတာ္ကားဟာ ခဏခဏ ထိုးရပ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ အထင္ေတာ့ ဒီခရီးမွာ ေမာ္ေတာ္ကားဟာ ဆယ့္ေလး ငါးခါထက္မနည္း ပ်က္တယ္ထင္တာပဲ။

ေနာက္ဆံုး ၿမဳိ႕နားက ေခ်ာက္ကန္ကိုေရာက္ေတာ့ ကားပ်က္သြားျပန္တယ္။ ၿမဳိ႕ကို ျမင္ေနရျပီ။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ရြာနဲ႔ၿမဳိ႕ဟာ မိုင္ေလးဆယ္ပဲ ေဝးတယ္၊ ဒီအတြင္းမွာ ေမာ္ေတာ္ကားပ်က္လုိ႔ ရပ္ရတာေရာ၊ သဲေခ်ာင္းနစ္တာေရာ၊ ဗြက္နစ္တာေရာ၊ လမ္းေပၚမွာ လွည္းေတြနဲ႔ ႏြားအုပ္ေတြ ေရွာင္ရတာေရာဆိုရင္ အခါ သံုး ေလးဆယ္ေလာက္ ရပ္ရတယ္။ ဘီးေပါက္တာခ်ည္း အခါ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ရိွမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကားေပၚမွာ ပါလာတဲ့ လူေတြကေတာ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပဲ။ တစ္ေယာက္မွ မညည္းဘူး။ အဲ ညည္းတဲ့လူဆိုလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ေယာက္ပဲရိွတယ္။ ညည္းလုိ႔လည္း မထူးေတာ့ပါဘူးေလ ၿမဳိ႕နားေရာက္ေတာ့ ညေန ၆-နာရီ ထိုးေနျပီ။ ၿမဳိ႕ထဲက လွ်ပ္စစ္မီးေတြကို ျမင္ေနရျပီ။ ဘယ္လိုလုပ္လုိ႔မွ ရထား မမီနိုင္ေတာ့ပါဘူး။

ေနာက္ဆံုး ၿမဳိ႕နားေရာက္လုိ႔ ပ်က္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ စိတ္မရွည္နိုင္တာနဲ႔ ေျခလ်င္ပဲ ေလွ်ာက္ေတာ့မယ္ ဆိုျပီး လက္ဆဲြအိတ္ကေလး ပခံုးမွာ လြယ္ျပီး ကားေပၚက ဆင္းတယ္။ ဒီေတာ့ ေဒၚေငြေအာင္ ကလည္း သူလည္း လိုက္မယ္တဲ့။

ဒါနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ ႏွစ္မိုင္ နီးပါးေလာက္ ေဝးတဲ့ ၿမဳိ႕ဆီကို ေျခလ်င္ ေလွ်ာက္လာၾကတယ္။

ေဒၚေငြေအာင္ အိမ္ေထာင္မက်မီ အပ်ဳိေပါက္အရြယ္ကတည္းက ေမာ္ေတာ္ကား၊ ခု သူ အသက္ ၇၅-ႏွစ္ထဲ ေရာက္ေနျပီ။ ကြ်န္ေတာ္ မေမြးခင္ကကား၊ ခု ကြ်န္ေတာ္ အသက္ ၆ဝ နားကပ္ေနျပီ။

ေဒၚေငြေအာင္ အဆိုအရဆိုရင္ ဒီကားဟာ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ ကတည္းက သူတုိ႔လက္ထဲေရာက္တာ၊ ေရွ႕မွာဘယ္ေလာက္ေျပာင္းခဲ့မယ္ မသိေသးဘူး။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ေဒၚေငြေအာင္တုိ႔ လက္ထဲကို ေရာက္တဲ့ႏွစ္နဲ႔ တြက္လိုက္ရင္ကို ဒီကားရဲ႕သက္တမ္းဟာ ၆ဝ ရိွေနျပီ။ မူလတုန္းက အာရ္ေအနံပါတ္ၾကီးနဲ႔ကား ေနာက္ေတာ့ ဟိုပစၥည္းထည့္၊ ဒီပစၥည္းထည့္နဲ႔ ျပင္ ျပင္ျပီးေမာင္းေနလိုက္တာ ခုထိပဲ ဆိုပါေတာ့။

ကြ်န္ေတာ့္အထင္ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီကားဟာ ျမန္မာျပည္မွာ အသက္အၾကီးဆံုးကား ျဖစ္မယ္ ထင္တာပဲ။ သည္ကားရဲ႕ ရာဇဝင္က နည္းသလား၊ ေခတ္အဆက္ဆက္ကို ျဖတ္သန္းလာခဲ့တဲ့ကား။

ကားတြင္ အိုတာမဟုတ္ပါဘူးေလ၊ ကားေမာင္းတဲ့ ဆရာစံလည္း အိုျပီပဲ။ အသက္ ၆ဝ ဆိုေတာ့ ဘယ္မွာ ကားေမာင္းလုိ႔ ေကာင္းပါေတာ့မလဲ။ ကား ဒရိုင္ဘာတြင္ မကေသးဘူး၊ စပယ္ယာ ေရာင္ၾကီးေဘြဟာလည္း စပယ္ယာလုပ္ဖုိ႔ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး။ ဒီကားကို ျပတိုက္မွာပဲ ထားဖုိ႔ ေကာင္းပါေတာ့တယ္။

ေဒၚေငြေအာင္ ဆီကို ဒီကားရာဇဝင္ ေမးျမန္းျပီး စကားေျပာရင္း ေလွ်ာက္လာတုန္းမွာ သိႏၶဝ ဟာ စက္ပ်က္တာကို ျပင္ျပီးလုိ႔ ေနာက္က ဖြတ္ခ်က္ဖြတ္ခ်က္နဲ႔ ေမာင္းလာျပီး ေလသားေရ ဟြန္းၾကီး တစ္ေဘာ္ေဘာ္ နိွပ္လိုက္လာတယ္။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔နားေရာက္ေတာ့ ဆရာစံ ကားကို စက္မသတ္ဘဲ၊ ေအာင္ ေရ လာ ကားေပၚတက္ေလ လုိ႔ လွမ္းေအာ္တယ္။

ဒီေတာ့ ၿမဳိ႕ထဲကို ေရာက္ေနျပီ၊ ေဒၚေငြေအာင္ အိမ္နဲ႔ဆိုရင္ စိတ္ခ် မေဝးေတာ့ဘူး။

ဘစံေရ အိမ္ေရာက္ျပီဟဲ့၊ နင့္ကားကို မစီးေတာ့ဘူး။ ေျခက်င္သြားတာက ေသခ်ာေသးတယ္ လုိ႔ ရယ္ရယ္ ေမာေမာနဲ႔ လွမ္းေျပာတယ္။

ကားေပၚက ကိုဘစံနဲ႔ ခရီးသည္ေတြက ရယ္ေမာျပီး ကားကို ဆက္ေမာင္းသြားတယ္။ သိႏၶဝ ဟာ၊ လမ္းမီးေရာင္ေတြနဲ႔ ဖုန္လံုးေတြၾကား တအိအိနဲ႔ ဆက္ေမာင္းသြားတယ္။ ။