ႏိုင္/က်ဥ္းမ်ား လႊတ္ေပးရန္ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြမ်ား တိုက္တြန္း

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။     ။ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုး လႊတ္ေပးရမည္ဟု ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ား အုပ္စုက ထုတ္ေဖာ္လိုက္သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလဌာနခ်ဳပ္၌ က်င္းပေသာ “ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ား” အုပ္စု၏ ယမန္ေန႔ အစည္းအေဝးအၿပီး သေဘာထားထုတ္ျပန္ျခင္း ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္၊ ျပင္သစ္၊ ႐ုရွ၊ ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္ စသည့္ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အၿမဲတမ္းအဖြဲ႔ဝင္ ၅ ႏိုင္ငံ အပါအဝင္ ဥေရာပသမဂၢ၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ အိႏၵိယ၊ ေနာ္ေဝ၊ စကၤာပူ၊ ထိုင္းႏွင့္ ဗီယက္နမ္တို႔က စစ္အစိုးရ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မပါဝင္လွ်င္ တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို ရမည္မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ စစ္အစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ တိုးတက္မႈ တစံုတရာ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိသျဖင့္ “စိတ္ပ်က္” ေၾကာင္း ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက အစည္းအေဝးအၿပီး သတိေပး တိုက္တြန္းလိုက္သည္။

ယခုလ ၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ထြက္ေပၚလာသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒမ်ားအရ ဒီမိုကေရစီ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရသူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ရာေရာက္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္၊ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ားကလည္း ေထာက္ျပေဝဖန္ေနၾကသည္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ) အဖြဲ႔အေနျဖင့္ တစံုတရာ ေထာက္ျပေဝဖန္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတို႔ကမူ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒသည္ မွ်တမႈမရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။

အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးႏွင့္ လက္ရွိအာဆီယံ အလွည့္က် ဥကၠ႒ ဗီယက္နမ္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ မၾကာမီ ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ သြားၾကမည္ျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ကိစၥမ်ားလည္း ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိသည္ဟု သံုးသပ္ေနၾကသည္။

ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝးမတိုင္မီ ယခုလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာ့အေရးကို လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာ့အေရးတြင္ ဗီဒိုအာဏာျဖင့္ ပိတ္ဆို႔ေလ့ရွိသည့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၿဗိတိန္တို႔အၾကား ထိပ္တိုက္ေတြ႔ခဲ့ၾကေသးသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပျခင္းသည္ လြတ္လပ္သည့္ ႏိုင္ငံတခု၏ ျပည္တြင္းေရးျဖစ္ေၾကာင္း ကုလဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ၾကီး Li Baodong က ေျပာဆိုသည္ကို ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ၾကီး Mark Lyall Grant က “ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းလံုၿခံဳေရး” ကို ထိခိုက္ႏိုင္မည့္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာႏိုင္သည္ဟု တု႔ံျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ယခင္လ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလ အထူးသံတမန္ ေသာမတ္စ္ အိုေဂ် ကြင္တားနား Tomás Ojea Quintana ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္ စစ္အစိုးရအား တိုက္တြန္းထားသည္။

ထို႔ျပင္ စစ္အစိုးရက က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားအတြက္ ေကာ္မရွင္တခုဖြဲ႔၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားရန္လည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသို႔ အၾကံျပဳတိုက္တြန္းခဲ့သည္။

အဓိကအတိုက္အခံပါတီ NLD ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ယင္းဥပေဒမ်ားသည္ တရားမွ်တမႈမရွိသျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ျပန္လည္တု႔ံျပန္သြားရမည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ NLD ပါတီအတြင္း၌ ပါတီမွတ္ပံုျပန္တင္ေရး-မတင္ေရးမွာမူ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား ရွိေနၿပီး အျဖဴအမည္း ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ရန္ လာမည့္ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္မွ ဗဟိုဦးစီးေကာ္မတီ CC မ်ားကို ရန္ကုန္ဌာနခ်ဳပ္သို႔ ေခၚယူထားသည္။

စစ္အစိုးရက ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒအရ လက္နက္ကိုင္တပ္ တခုတည္းသာ ထားရွိေရးမူအရ အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ားကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ၍ လုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အင္အားေလွ်ာ့ပစ္ရန္ ၾကိဳတင္လံုးပမ္းေနခဲ့ေသာ္လည္း အဖြဲ႔ၾကီးမ်ားျဖစ္သည့္ ကခ်င္ (KIO)၊ ဝ’ အဖြဲ႔ UWSA ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔က ယခုတိုင္ ေနျပည္ေတာ္အလိုက် မလုပ္ဘဲ ျငင္းဆန္ထားသည္။

သို႔ေသာ္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအား ရေတာင့္ရခဲ အခြင့္အလမ္းတခုအျဖစ္ ယူဆ၍ ပါတီေထာင္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မည့္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ တိုင္းရင္းသား အင္အားစုမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ တခ်ဳိ႕ပါတီမ်ားမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ပင္ မွတ္ပံုတင္ၿပီးၾကၿပီျဖစ္သည္။